W dzisiejszym wpisie chciałbym poruszyć problematykę terminu rozpoczęcia robót budowlanych domu lub innych inwestycji dla których wymagane jest pozwolenie na budowę. Zgodnie z aktualnie obowiązującym stanem prawnym roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę, z zastrzeżeniem prac, które nie wymagają pozwolenia na budowę. Budowa domu mimo głośnej nowelizacji z 28 czerwca 2015 r. zgodnie z którą pozwolenia na budowę nie wymaga budowa wolnostojących domów jednorodzinnych, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane w większości przypadków w dalszym ciągu wymaga pozwolenia. W przypadku uzyskania pozwolenia na budowę wielu inwestorów zastanawia się, kiedy dokładnie może rozpocząć prace. Czy od momentu wydania decyzji, jej otrzymania lub odebrania w urzędzie, czy też dopiero w momencie kiedy decyzja będzie ostateczna.

Do czasu zmiany wprowadzonej 28 czerwca 2015 r. roboty budowlane można było rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę. Problem jest bardzo ważny, a to z uwagi na konieczność wcześniejszego ustalenia harmonogramu prac budowlanych, co często przekłada się na ponoszone przez inwestora koszty. Należy zauważyć, że pozwolenie na budowę jest decyzją administracyjną w rozumieniu art. 104 k.p.a. zezwalającą na rozpoczęcie i prowadzenie budowy lub wykonywanie robót budowlanych innych niż budowa obiektu budowlanego. Od decyzji o pozwoleniu na budowę wydanej przez organ pierwszej instancji przysługuje zatem prawo do wniesienia odwołanie do organu wyższej instancji. Pomimo, że przepisy wyznaczają jedynie 14 dni na wniesienie odwołania w rzeczywistości na stwierdzenie ostateczności decyzji musimy czekać znacznie dłużej. Powyższe podyktowane jest tym, że  nie każda strona postępowania, o ile oczywiście jest ich kilka, otrzyma odpis decyzji od starosty w tym samym czasie. Bez problemu można wyobrazić sobie, że sąsiad, który jest stroną nie odbierze poczty i przesyłka będzie awizowana. Oznacza to, że bieg terminu do wniesienia przez niego odwołania może wydłużyć się o kolejne dwa tygodnie. Po drugie odwołanie może zostać złożone w ostatnim dniu terminu do jego wysłania. Zatem w rzeczywistości na ostateczność decyzji, o ile oczywiście nie zostanie wniesione odwołanie, zazwyczaj czeka się około miesiąca. Powyższe rozwiązanie znacznie wydłużało proces rozpoczęcia prac budowlanych. Podkreślenia w tym miejscu wymaga fakt, że prawo budowlane w znaczący sposób ogranicza inwestorów w możliwości wykonywania prac przed uzyskaniem pozwolenia na budowę. Powyższe podyktowane jest faktem, że zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami rozpoczęcie budowy następuje z chwilą podjęcia prac przygotowawczych na terenie budowy. Pracami przygotowawczymi natomiast są:
1) wytyczenie geodezyjne obiektów w terenie;
2) wykonanie niwelacji terenu;
3) zagospodarowanie terenu budowy wraz z budową tymczasowych obiektów;
4) wykonanie przyłączy do sieci infrastruktury technicznej na potrzeby budowy.

Ustawodawca nowelą z dnia 20 lutego 2015 r. celem przyśpieszenia procesu budowlanego podjął bardzo ważną decyzję i usunął wymóg legitymowania się przy rozpoczęciu robót budowlanych przez inwestora ostatecznym pozwoleniem na budowę. Obecnie inwestor co do zasady ma prawo rozpocząć roboty budowlane na podstawie nieostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę, a więc od momentu w którym decyzja została wydana. Aktualne rozwiązanie znacznie przyspiesza rozpoczęcie budowy i umożliwia dokładniejsze ustalenie harmonogramu wykonywanych prac.