Zgodnie z kodeksem pracy pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku – ochrona przedemerytalna. Celem rzeczonej regulacji jest zagwarantowanie pracownikowi ochrony przed wypowiedzeniem przez pracodawcę umowy o pracę w okresie przedemerytalnym. Ochrona przedemerytalna stanowi jeden z przejawów tzw. szczególnej ochrony trwałości stosunku pracy.

 Od 1 października 2017 r. nastąpiła zmiana wieku emerytalnego, który obecnie wynosi 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn. Obniżenie wieku emerytalnego wpłynęło tym samym na zmianę okresów obowiązywania ochrony przedemerytalnej. Ustawodawca wychodząc naprzeciw oczekiwaniom pracowników wprowadził kilka sposobów liczenia 4-letniego okresu rzeczonej ochrony. Najważniejsza jest tu oczywiście data 1 października 2017 r. i w odniesieniu do niej należy każdorazowo sprawdzać, czy przysługuje ochrona przedemerytalna i przez jaki okres.

Pierwsze rozwiązanie wprowadzone przez ustawodawcę odnosi się do pracowników, którzy w dniu  1 października 2017 r. byli objęci ochroną przedemerytalną lub osób, które byłyby objęte taką ochroną, jeżeli w tym dniu pozostawałyby w stosunku pracy. Od 1 października 2017 r. korzystają oni z ochrony stosunku pracy do osiągnięcia wieku emerytalnego ustalonego na starych zasadach. Dla lepszego wyjaśnienia podaję przykład. Dla kobiety urodzonej od dnia 1 października 1958 r. do dnia 31 grudnia 1958 r. podwyższony wiek emerytalny wynosił co najmniej 62 lata. Na podstawie dotychczasowych przepisów kobieta ta miała możliwość przejścia na emeryturę w październik 2020 roku, a więc była objęta ochroną przedemerytalną od października 2016 r. Po obniżeniu wieku emerytalnego do 60 lat, pomimo, że kobieta może przejść na emeryturę dwa lata wcześniej, a więc w październiku 2018 r. to  ochrona przedemerytalna została przedłużona do osiągnięcia wieku emerytalnego ustalonego na starych zasadach, a więc do października 2020 roku.

Drugie rozwiązanie odnosi się do pracowników, którzy 1 października 2017 r.  nie byli objęci ochroną stosunku pracy i osiągną wiek emerytalny wynoszący dla kobiet 60 lat i dla mężczyzn 65 lat przed upływem 4 lat od 1 października 2017 r. Podlegają oni ochronie przedemerytalnej przez okres 4 lat, licząc od 1 października 2017 r., także wówczas, gdy upływ tego okresu przypadnie po osiągnięciu wieku 60 lat przez kobiety i wieku 65 lat przez mężczyzn. Pracownicy do których odnosi się to rozwiązanie, gdyby nie przepisy przejściowe ustawodawcy w rzeczywistości byliby chronienie przez okres krótszy niż 4 lata. Jednak pro pracownicze rozwiązanie zakłada okres ochrony 4 lat, a więc bez względu, czy wcześniej mogą przejść na emeryturę korzystają oni z okresu ochronnego do 30 września 2021 r.

W pozostałych przypadkach, a więc w sytuacji, gdy pracownik nie był objęty ochroną stosunku pracy i nie osiągnie  wieku emerytalny wynoszący dla kobiet 60 lat i dla mężczyzn 65 lat przed upływem 4 lat od 1 października 2017 r., a więc wszystkie osoby młodsze niż wskazane w dwóch poprzednich rozwiązaniach, zostaną objęci ochroną przedemerytalną na 4 lata przed osiągnięciem wieku emerytalnego, a więc na dotychczasowych zasadach.

Pomimo, że nowe rozwiązanie przysparza pewnych trudności ze zrozumieniem sposobu liczenia okresu ochrony przedemerytalnej należy je uznać za prawidłowe i uwzględniające prawa pracowników.